Halitoza to określenie nieprzyjemnego zapachu z jamy ustnej. Przypadłość jest dość częsta i wprawia w duże zakłopotanie zarówno pacjenta, jak i jego otoczenie. Przyczyną halitozy może być niedostateczna higiena jamy ustnej, ale także poważne schorzenia. Dowiedz się więcej o halitozie i sprawdź, jak z nią walczyć.
Czym jest halitoza?
Halitoza to nieprzyjemny zapach z ust. Można go odnotować podczas oddychania i mówienia. Jej przyczyny są różne, jednak w dużej mierze wynika powodują go lotne związki siarki wytwarzane w obecności bakterii Gram-ujemnych. Czasem powodem są infekcje układu oddechowego.
W 90% przypadków przyczyna nieprzyjemnego zapachu z ust to zmiany patologiczne w obrębie głowy, przede wszystkim w jamie ustnej, jedynie pozostałe 10% przypadków to choroby ogólnoustrojowe.
Zapachy te są jednak różne i ich identyfikacja może być pomocna w ustaleniu przyczyny halitozy. Bywa bowiem wywoływana także przez poważne schorzenia – np. przy mocznicy wyraźny jest zapach amoniaku, a przy kwasicy ketonowej – zapach acetonu.
Jeśli nieprzyjemny oddech utrzymuje się mimo troski o higienę (regularne szczotkowanie zębów po posiłkach, stosowanie nici dentystycznej oraz płynu do płukania jamy ustnej) należy zasięgnąć porady stomatologa.
Objawy halitozy
Halitoza objawia się przez nieprzyjemny zapach z jamy ustnej. Jest wyczuwalny podczas mówienia i oddychania, często także dla osób postronnych. Pacjenci z nieświeżym oddechem często z tego powodu doznają dużego dyskomfortu. Dodatkowo może mu towarzyszyć nieprzyjemny posmak w jamie ustnej oraz nalot na języku. Pacjent może zgłaszać zaburzenia czucia smaku.
Przyczyny halitozy
Nieświeży oddech może być konsekwencją naszych zaniedbań. Może także świadczyć o poważnych chorobach lub towarzyszyć jesienno-zimowym infekcjom. Przyczyny halitozy to:
- pomijanie obowiązkowego codziennego mycia zębów,
- niedostateczne czyszczenie przestrzeni międzyzębowych,
- kamień nazębny,
- schorzenia dziąseł – paradontoza, zapalenie dziąseł,
- zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej – afty, nadżerki, przetoki ropne i inne,
- palenie papierosów,
- niezdejmowanie protez akrylowych na noc,
- resztki pokarmowe pod uzupełnieniami protetycznymi,
- zmniejszone wydzielanie śliny,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- niedostateczne nawadnianie organizmu,
- przyjmowanie niektórych leków,
- ciało obce w jamie nosowej,
- zapalenie migdałków,
- zapalenie zatok przynosowych,
- zapalenie oskrzeli,
- ropne zmiany płucne.
- martwica i rozpad tkanki nowotworowej w drogach oddechowych i w przewodzie pokarmowym,
- niewydolność wątroby,
- kwasica ketonowa,
- trimetylaminuria,
- mocznica.
Jak widać, przyczyn przykrego zapachu z jamy ustnej jest bardzo dużo, dlatego zanim wdroży się leczenie halitozy należy ustalić jej podłoże.
Rodzaje halitozy
Halitoza może być stanem przejściowym lub przewlekłym. Może ustąpić samoistnie, jeśli nieświeży oddech jest wywołany przez infekcje dróg oddechowych. Jeśli występuje niezależnie od stosowanej prawidłowej higieny jamy ustnej, warto skonsultować z lekarzem powracający przykry zapach. Halitozę dzielimy na dwa typy: prawdziwą i rzekomą. Omawiamy je poniżej.
- Halitoza prawdziwa
Halitoza prawdziwa występuje, kiedy nieprzyjemny zapach z ust pacjenta odczuwa i on, i jego otoczenie. Może wynikać z wymienionych wcześniej przyczyn, np. niedostatecznej higieny czy infekcji i zmian w dolnych drogach oddechowych. Wówczas określa się ją jako halitozę patologiczną.
W tej sytuacji niezbędna jest konsultacja z lekarzem stomatologiem i często także wizyta u lekarza pierwszego kontaktu, który wskaże dalsze postępowanie.
Halitoza fizjologiczna z kolei jest stanem naturalnym, choć bez wątpienia niepożądanym przez pacjenta. Mówimy o niej w przypadku nieprzyjemnego zapachu z ust po przespaniu nocy, po paleniu wyrobów tytoniowych, po spożyciu posiłków zawierających silnie aromatyczne produkty, na przykład cebulę i czosnek.
- Halitoza rzekoma
Halitoza rzekoma to rzadsza przypadłość, jednak bardzo doskwierająca pacjentom. W tym stanie pacjent uważa, że doświadcza nieprzyjemnego zapachu z ust, jednak ani lekarz, ani otoczenie nie są w stanie tego potwierdzić. Może być powiązana z halitofobią, czyli panicznym lękiem przed nieświeżym oddechem.
Metody leczenia halitozy
Halitoza najczęściej jest skutkiem zaniedbań higieny jamy ustnej. Lekarz stomatolog lub higienista przedstawi prawidłową technikę szczotkowania i nitkowania zębów. Nitkowanie jest bowiem często przez pacjentów zaniedbywane, a odgrywa kluczową rolę w usuwaniu resztek pokarmowych, które powodują nieświeży oddech.
Także technika mycia powierzchni zębów wymaga doskonalenia – nie wykonujemy ruchu lewo-prawo, a ruchy koliste oraz wymiatający znad dziąsła w stronę krawędzi zęba. Należy stosować płyny do płukania jamy ustnej.
Zaleca się korzystanie z czyścików do języka i regularne ich wymienianie. Warto unikać tego, co może powodować nieświeży oddech – zwłaszcza rzucić palenie papierosów i ograniczyć spożycie alkoholu.
W diagnostyce halitozy można zastosować ocenę własną pacjenta lub metody obiektywne – ocenę lekarza, testy laboratoryjne, badania mikrobiologiczne, ocenę nalotu na języku. Jeśli nie uda się ustalić zmian w jamie ustnej, które wywoływałyby przykry zapach, wówczas pacjent powinien niezwłocznie skonsultować się z laryngologiem i gastroenterologiem.
Higienizacja jamy ustnej
Nieprzyjemny zapach z ust często jest wywoływany przez stany zapalne i choroby dziąseł. Do ich rozwoju dochodzi na skutek odkładania się płytki nazębnej i powstawania kamienia. Rozwijający się stan zapalny w obrębie jamy ustnej powoduje powstawanie nieświeżego oddechu, ale przede wszystkim grozi zanikiem dziąseł i utratą zębów.
Jeśli u pacjenta stwierdzono kamień nazębny, przeprowadza się skaling i piaskowanie. Zabieg jest bezbolesny, ale może być niekomfortowy w przypadku większych złogów, dlatego można zastosować znieczulenie miejscowe.
Domowe sposoby na halitozę
Pacjenci zmagający się z nieprzyjemnym zapachem z jamy ustnej, który nie jest skutkiem palenia lub chorób dróg oddechowych, powinni jak najszybciej zgłosić się do lekarza stomatologa i wdrożyć regularne wizyty kontrolne. W większości przypadków przyczyny nieświeżego oddechu wiąże się z nieprawidłową higieną jamy ustnej. Oprócz tego można zastosować domowe metody: płukanki ziołowe lub gumy do żucia bez cukru (ale nie dłużej niż 5 minut).
To jednak jedynie maskowanie problemu, co więcej krótkotrwałe. Lepsze rezultaty przynosi stosowanie past, płukanek i tabletek z jonami cynku, cyny, sodu i magnezu, które wchodzą w reakcję ze związkami siarki, tworząc bezwonne siarczki.
Leczenie halitozy w klinice stomatologicznej N•100
Profesjonalnie prowadzimy diagnostykę halitozy, korzystając z obiektywnych metod. Wnikliwie poszukujemy przyczyny choroby, a następnie dostosowujemy strategię leczenia. Rozumiemy, że problem jest dla wielu pacjentów krępujący. Dbamy o komfort psychiczny i zapewniamy dobrą atmosferę w gabinecie. Wykorzystujemy nowoczesne metody i podążamy za doniesieniami ze świata nauki.
