Odbudowa zęba to proces mający na celu przywrócenie pełnej funkcjonalności zębów oraz ich estetyki. Dobór metody zależy od stopnia uszkodzenia zęba oraz możliwości finansowych pacjenta. Stosuje się szereg technik, które przedstawiamy poniżej. Z tego wpisu dowiesz się też, ile trwa odbudowa zęba, czy zabiegi są bolesne, jak skuteczne są poszczególne procedury oraz otrzymasz odpowiedź na inne często zadawane pytania.
Czym jest odbudowa zęba?
Odbudowa zęba ma na celu przywrócenie funkcji i estetyki uszkodzonego lub zniszczonego zęba. Pozwala odzyskać prawidłowy kształt anatomiczny, dostosowany do zębów sąsiadujących i przeciwstawnych. Jest to ważne w przypadku zębów przednich., jak i bocznych. Wygląd, żucie i mowa ponownie stają się proste.
Na czym polega odbudowa zęba?
W procesie rekonstrukcji zęba odbudowuje się jego zewnętrzną, widoczną część. To korona zęba. Stosowane materiały i odpowiednie techniki ich opracowania pozwalają osiągnąć dobry efekt wizualny i funkcjonalny. Metody odbudowy korony zęba są zróżnicowane. Dostosowuje się je do stopnia uszkodzenia zęba i oczekiwań pacjenta, a także od wielkości finansów przeznaczonych na leczenie.
Najczęstsze przyczyny uszkodzenia zębów
Najczęściej odbudowa zęba jest niezbędna w przypadku poważnych ubytków próchnicowych. Gdy dochodzi do znacznego stopnia zaawansowania choroby, tkanki twarde ulegają znacznej destrukcji. By odbudowa zębów nie była konieczna, należy pamiętać o szczotkowaniu przynajmniej dwa razy dziennie, stosowaniu nici dentystycznej i korzystaniu z zabiegów higienizacji (skaling, piaskowanie zębów i fluoryzacja).
Inną przyczyną może być pęknięcie, odłamanie lub uszkodzenie na skutek urazu mechanicznego. Odbudowę zęba można zastosować także przy kwasowej erozji szkliwa w jej zaawansowanych postaciach.
Metody odbudowy zębów
Współczesna stomatologia sięga po zróżnicowane metody odbudowy zębów dla zachowania prawidłowych warunków zgryzowych i prawidłowej funkcji. Zmniejszają one ryzyko niekorzystnych procesów w jamie ustnej oraz uszkodzeń, pęknięć i złamań zęba.
Odpowiednio dobrane i wykonane metody odbudowy zębów dają satysfakcjonujące efekty wizualne, dobrze imitują naturalny kolor zęba i jego kształt. Uzupełnienie staje się nie do odróżnienia od zdrowych zębów.
Korona protetyczna
Korona protetyczna to uzupełnienie stałe — nie zdejmuje się go na noc, może je usunąć wyłącznie stomatolog. Korony protetyczne wykonuje się w przypadkach znacznego uszkodzenia zęba na skutek zaawansowanej próchnicy oraz uszkodzeń mechanicznych. W przypadku znacznej wielkości ubytku korony klinicznej zęba wypełnienie kompozytowe jest niewystarczające, należy wówczas wykonać koronę protetyczną.
Korony protetyczne wykonuje się różnych materiałów: akrylu, kompozytu, stopów metali stomatologicznych, złota, ceramiki, tlenku cyrkonu i innych materiałów. Dobór materiału uzależniony jest od wskazań do jego zastosowania i wpływa na wygląd zęba, estetykę, jak i cenę odbudowy.
Odbudowa zęba kompozytem
Kompozyt to popularny sposób na odbudowanie zęba. Ten plastyczny materiał ze specjalistycznej żywicy daje się dobrze dostosować pod względem kształtu i koloru. Wypełnienie kompozytowe umieszcza się bezpośrednio na powierzchni zębów w opracowanym ubytku lub miejscu uszkodzenia korony zęba i tam kształtuje się oraz utwardza. Cena odbudowy tą metodą jest stosunkowo niska. Wystarczy jeden zabieg, by prawidłowo odbudować kompozytem koronę zęba i dostosować go do zębów sąsiednich. Trwałość wypełnienia kompozytowego — to około 5 lat.
Odbudowa zęba na włóknie szklanym
Odbudowa zęba na włóknie szklanym jest stosowana w sytuacji znacznego zniszczenia zrębu zęba, dotyczy zazwyczaj zębów po leczeniu kanałowym. Materiał zwiększa wytrzymałość zęba oraz zapewnia naturalny kolor.
Wzmocnienie odbudowy włóknem szklanym zwiększa jej trwałość i żywotność. Cena jest wyższa niż w przypadku zastosowania samego materiału kompozytowego.
Wkład koronowo-korzeniowy
Zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego jest powszechną praktyką w przypadku znacznego stopnia zniszczenia zęba po leczeniu kanałowym. Jest to element cementowany w korzeniu zęba, stanowiący podbudowę po zamontowania innego rodzaju protezy stałej- korony lub mostu. Taka odbudowa zęba wzmacnia jego strukturę, odbudowuje funkcję i jest estetyczna, jest jednak dość kosztowna.
Inlay i onlay
Inlay to rodzaj odbudowy zęba przygotowywany poza jamą ustną. Uzupełnienie przygotowuje się poprzez dokładne odwzorowanie kształtu zęba w laboratorium protetycznym na podstawie optycznego skanu wewnątrzustnego lub konwencjonalnych wycisków. Wkład następnie cementuje się w zębie, wypełniając jego wnętrze.
Onlay pokrywa także powierzchnie zgryzowe, stanowiąc formę pośrednią między inlay a koroną protetyczną. Takie uzupełnienia mogą być wykonane z kompozytu, porcelany lub — coraz rzadziej — złota.
Licówki
Licówki umożliwiają wysoce estetyczną odbudowę zęba, jest to metoda mało inwazyjna i odpowiednio przeprowadzona w niewielkim stopniu ingeruje w strukturę zęba. W większości wypadków wymaga niewielkiej preparacji tkanek zęba, w korzystnych warunkach istnieje możliwość wykonania licówek w technice non-prep – całkowicie bez korygowania powierzchni zębów. Licówki gwarantują doskonały efekt wizualny dostosowany do zębów sąsiednich.
Wskazania
- zmiany próchnicze,
- uszkodzenie mechaniczne korony zęba,
- nierówności, bruzdy, przebarwienia,
- konieczność zmiany kształtu i /lub koloru korony zęba.
Przeciwwskazania
- choroby przyzębia,
- recesja dziąseł,
- zanik kości,
- nieodpowiednia higiena jamy ustnej pacjenta — w przypadku próchnicy niezbędne jest wyeliminowane jej przyczyny, czyli problemów z zachowaniem higieny.
Ile trwa odbudowa zęba?
Proces odbudowy zęba różni się czasem trwania w zależności od wybranej metody. Wypełnienie kompozytowe można zastosować na jednej wizycie — procedura trwa od 30 do 60 minut. Podobnie przedstawia się czas wykonania odbudowy korony zęba na wkładzie z włókna szklanego. Preparacja, wykonanie i oddanie korony protetycznej trwają około tygodnia i wymaga trzech wizyt. Wypełnienia inlay i onlay muszą być przygotowane w laboratorium protetycznym, dlatego przy tej odbudowie korony zęba czas trwania jest podobny jak w przypadku koron protetycznych. Zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego wymaga zwykle dwóch wizyt po ok. 1-2 godziny. Opreparacja, wyciski lub skan, laboratoryjne wykonanie, a następnie cementowanie licówek trwa około tygodnia i wymaga przynajmniej dwóch/trzech wizyt.
Czy odbudowa zęba boli?
Wszystkie zabiegi z zakresu odbudowy zęba wykonuje się w znieczuleniu miejscowym- jeżeli istnieją ku temu przesłanki, opcjonalnie można zastosować także sedację. Z tego powodu procedury są całkowicie bezbolesne. Po wizycie w gabinecie stomatologicznym, czasami w domu pacjent może odczuwać niewielki dyskomfort.
Ile kosztuje odbudowa zęba?
Aby sprawdzić ceny zabiegów z zakresu odbudowy zębów, zapraszamy do zapoznania się z naszym cennikiem
Trwałość zęba po zabiegu odbudowy
Wielu pacjentów zastanawia się, ile czasu wytrzyma odbudowany ząb. Trwałość metody zależy jednak od stopnia uszkodzenia zęba, higieny jamy ustnej pacjenta i warunków zgryzowych, dlatego na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi.
Jakie są zalecenia po odbudowie zęba?
Najważniejsza jest prawidłowa higiena jamy ustnej — szczotkowanie, mycie i stosowanie płynów do płukania jamy ustnej. Odradza się palenie papierosów i nadmierne spożywanie alkoholu. Pacjent powinien unikać produktów o wysokiej zawartości cukrów i kwasów. Należy także pamiętać o regularnych wizytach kontrolnych i profesjonalnej higienizacji w gabinecie stomatologicznym.
Czy można odbudować ząb, który jest całkowicie złamany?
Odbudowa zęba jest możliwa w przypadku jego złamania. Rodzaj i wielkość uszkodzenia decydować będzie o zastosowanej technice odbudowy. Jeśli złamanie jest duże, czasami niezbędne może być leczenie kanałowe. Zdarza się, że rekonstrukcja zęba jest niemożliwa i konieczna jest ekstrakcja, a następnie zastosowanie implantu.
Jakie są możliwości odbudowy zęba po leczeniu kanałowym?
Leczenie kanałowe zęba stosuje się w przypadku zaawansowanych zmian próchnicowych, kiedy proces zapalny dotyka miazgi zęba. W tej sytuacji stosuje się odpowiednią technikę opracowania i wypełnienia kanału korzenia, a pozostałą część zęba odbudowuje się za pomocą korony protetycznej, wkładu koronowo-korzeniowego, odbudowa zęba na włóknie szklanym lub odbudowa zęba kompozytem.
Należy mieć na uwadze, że ząb po leczeniu kanałowym ząb jest osłabiony i podatny na dalsze uszkodzenia — pęknięcia lub złamania.
Czy odbudowa zęba jest możliwa u dzieci?
Tak, w przypadku wybicia, złamania lub rozlegle uszkodzonego zęba można przeprowadzić odbudowę zębów u dzieci. Dotyczy to także zębów mlecznych. Możliwe jest zastosowanie wypełnień kompozytowych, można sięgnąć także po korony protetyczne. Gdy nie jest możliwe zachowanie zęba lub doszło do rozległych uszkodzeń, konieczne jest monitorowanie rozwoju jamy ustnej i jeśli zaistnieje potrzeba- wdrożenie leczenia ortodontycznego. Przedwczesna utrata zębów mlecznych bądź stałych sprzyja powstawaniu wad zgryzu obracaniu i przesuwaniu się zębów.
Odbudowa zęba – alternatywy
Jeśli wspomniane metody odbudowy zębów nie są możliwe w danym przypadku, można zastosować techniki alternatywne. Wymieniamy je poniżej:
- implanty zębowe,
- protezy ruchome,
- mosty protetyczne.
Implanty zębowe stosuje się w szczególności wtedy, gdy nie ma zdrowego korzenia do przytwierdzenia odbudowy korony. Polega na zamontowaniu tytanowej lub ceramicznej śruby w kości szczęki lub żuchwy. Gdy implant ulegnie osteointegracji, jest traktowany przez okoliczne tkanki jak własny korzeń zęba — ulega całkowitemu zespoleniu z nimi. Następnie mocowana jest korona protetyczna.
Protezy ruchome oferują niestety niższy komfort dla pacjenta niż protezy montowane w ustach na stałe. Oferują jednak dobre efekty wizualne i funkcjonalne.
Mosty protetyczne to często stosowana metoda odbudowy zębów, gdy mamy do czynienia zarówno z pojedynczym, jak i większym brakiem zębów. Most mocuje się na zębach sąsiadujących z brakiem, wymaga jednak preparacji zębów pełniących rolę filarów tego mostu. Jest to rozwiązanie akceptowalne, kiedy zęby filarowe są martwe lub już wcześniej były oszlifowane. Kiedy zęby sąsiadujące z brakiem zębowym są żywe i w dobrym stanie- zastosowanie leczenia za pomocą implantów zębowych jest pierwszym w kolejności wyborem.